Trüf Aşılı Fidan Üretimi
Trüf Uygulama ve Araştırma Merkezinde trüf aşılı fidan sipariş üzerine üretilmektedir.
Trüf aşılı fidan dikimi yapılacak bölgeye ait meşe tohumuna ihtiyaç vardır. İlgili bölgeden meşe tohumları ağaç üzerinden zamanında toplanır. Tohumlar ağaç üzerinden toplanır ve kontaminason riskine karşı kabukların kırık olmamasına dikkat edilmelidir.
Tohumların Çimlendirilmesi
Önceden dezenfekte edilmiş tohumlar steril vermikulit içine ekilerek 4 ila 6 hafta süreyle 25ºC ortamda çimlenmeye bırakılır. Bu süre sonrasında çimlenen fideler inokülasyon için hazır hale gelir.
Fidanların İnokülasyonu
Aşılama öncesi aşısı yapılacak trüf mantarından emin olmak için her bir trüfün morfolojik ve moleküler yöntemlerle teşhisi yapılır. Aşılama sonrası 400 cm3’lük viyollerde içeriği sterilize edilmiş karışım içine dikilir.
Fidanların Yetiştirilmesi
Viyollere veya tüplere alınan fidanlar kontaminasyon ihtimaline karşılık tam kontrollü laboratuvar ortamına alınır. 24ºC sıcaklıkta steril laboratuvar koşullarında en az 8 ay süreyle gelişmesi sağlanır.
Karşılaşılabilecek en büyük riskler;Aşılamada kullanılacak trüf örneklerinden her birinin istenen tür olup olmadığından emin olunması.
İnokülasyon sırasında ve sonrasında hava yoluyla ya da temas yoluyla istenmeyen mantar sporlarının kontaminasyona neden olmasıdır.
Kontaminasyon riskinin ne kadar büyük tehlike olduğunu aşağıdaki örnekten anlamak mümkündür.
Bir metreküp havada yaklaşık 20 bin ile 2 milyon arasında mantar sporu bulunmaktadır. Özellikle mantarlar şapka oluşturduğu dönemde tek bir mantar, iki gün boyunca saatte yaklaşık 40 milyon spor üretir. Bu mantarların çoğu trüf gibi bitkilerle ortaklık kurduğu için aralarında çok büyük bir rekabet vardır.
Bu yüzden aşılı fidanların dış ortamla hava teması olmayan tam kontrollü bir ortamda yetiştirilmesi gerekir.
Fidan yetiştirilirken dikkatsizlikten kaynaklı en büyük kontaminasyon riski Sphaerospora brunnea adlı mantardır. Bu mantar fidanların dibinde bazen turuncu renkte askokarp yapıları oluşturabilir. Oluşan askokarplardan yayılan sporlar, seradaki bütün fidanların köklerine bulaşarak, aşılanan trüf yerine kendi ektomikorizasını oluşturur. Çoğu zaman askokarp yapısı çok küçük olduğundan farkedilmediği için tehlikenin farkına varılmayabilir. Sphaerospora brunnea’nın mikorizası Tuber melanosporum’un mikorizasına morfolojik olarak çok benzer. Bu iki mantarın mikorizası ancak çok tecrübeli uzmanlar anlayabilir. Kesin teşhis için moleküler çalışmaya ihtiyaç vardır. Eğer serada fidanlara Sphaerospora brunnea’nın sporları bulaşırsa kökte mikoriza oluşturarak Tuber melanosporum mikorizasını yok eder. Bu kontamine fidanların tarlaya dikilmesi durumunda boşa zaman ve para kaybına yol açacaktır.